افزایش آمد و شد دلالان در بازار ارز

به گزارش بنکر (Banker)، چند روزی می‌شود که نرخ دلار هم با افزایش نرخ همراه است و دلایل آن هم مختلف است. تعویض دولت و همچنین اظهارنظرهای مختلف بین‌المللی و منازعات داخلی برخی کشورهای همسایه نیز بر این تغییر نرخ بی‌تاثیر نیست. برای بررسی بهتر این تغییرات نرخ، سری به مرکز خرید و فروش ارز یعنی میدان و خیابان فردوسی زدیم.

هرچند کرونا ازدحام دلال‌ها را کاهش داده اما هنوز هم با هر قدمی که برمی‌دارید، کسی کنار گوش شما «دلار می‌خرم» زمزمه می‌کند و حتی اگر بارها این مسیر را رفت و آمد کنید چهره شما را در خاطر ندارد و باز هم این جمله را تکرار می‌کند. نرخ صرافی‌های بانکی با نرخ صرافی‌های غیربانکی متفاوت است و در بازار سیاه هم که نوسانات متفاوت است.

نکته قابل توجه این گشت‌میدانی، وجود دلال‌های اتباع بود که با بالا و پایین کردن نرخ‌ها و عرضه مبالغ زیاد به افرادی که ارز احتیاج داشتند، نرخ دلار را در بازار جا به جا می‌کردند. در میدان فردوسی علاوه بر دلال‌های داخلی، دلال‌های اتباع برخی کشورهای همسایه هم مشغول خرید و فروش هستند.

با ورود این افراد میدان فردوسی نسبت به قبل شلوغ‌تر شده است و هرروز به تعداد این واسطه‌ها در میدان فردوسی افزوده شده است. یکی از این افراد گفت: با آغاز جنگ در کشورمان از شهر خود فرار کردیم و به ایران آمدیم، اول برای مخارج روزانه اقدام به خرید و فروش می‌کردم، ولی دیدم سود خوبی دارد به این کار ادامه دادم.

وی افزود: ما دلار را پایین‌تر از افراد دیگر می‌فروشیم. البته در این بازدید، افرادی هم بودند که با نرخ‌های بالاتر قصد برهم زدن بازار به نرخ‌های دلخواه خود را داشتند و خرده‌فروش نبودند.
مسعودی، یکی از صراف‌های حاضر در میدان فردوسی گفت: دلالان این دلارها را در بازار سیاه ایران به ریال تبدیل می‌کنند و پس از تبدیل، قاچاق ریال آنها را در ایالت‌های مرزی به فروش می‌رسانند.

دلالانی خارجی که با بلومبرگ گفت‌وگو کرده‌اند، مدعی شدند که آنها ویزای رسمی ورود به ایران دارند و با استفاده از شبکه ارتباطات خود می‌توانند بدون نگرانی از کنترل‌های مرزی، چمدان‌های دلار را به ایران منتقل کرده و تومان خریداری شده را به افغانستان حمل کنند.

تعیین سقف خرید روزانه ۱۵ میلیون تومان ارز توسط اتباع کشورهای دیگر نیز از دلایل خرید ارز است؛ چون قیمت آن از ارز آزاد پایین‌تر است با ورود به میدان فردوسی و مصاحبه افرادی که روزانه این ارز را خریداری و در بازار آزاد به فروش می‌رسانند.

حال این بازار نوسان‌دار قطعا تاثیر خود را بر سایر بازارهای مالی از جمله سکه و بورس هم می‌گذارد به طوری که کارشناس بازار سرمایه نیز آن را تحلیل می‌کند.

مهدی میرزایی، کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه، در حال حاضر نرخ دلار در وضعیت نوسانی به سر می‌برد و برخی کارشناسان نرخ دلار ۳۰ هزار تومانی را تا آخر سال در کشور متصور هستند، وضعیت بازارهای مالی با افزایش نرخ ارز چه می‌شود؟ اظهار کرد: روند بلندمدت بازار سرمایه نشان می‌دهد که بورس تابعی از نوسانات نرخ ارز است و در هر برهه‌ای که نرخ ارز افزایش پیدا می‌کند، بورس حتی در کوتاه‌مدت نیز رشد زیادی را تجربه کرده است.

او بیان کرد: در صورتی که دلار به قیمت ۳۰ هزار تومان برسد، بازار سرمایه نیز به عنوان یکی از بازارهای دارایی در کشور رشد خود را آغاز خواهد کرد و شاخص بورس به رقم‌های بالاتر از رقم‌های فعلی می‌رسد. در ادامه بررسی‌ها به تحلیل یکی از کارشناس اقتصادی و دبیر اسبق کانون صرافان برمی‌خوریم.

سمیعی، دبیر اسبق کانون صرافان می‌گوید: فشرده کردن فنر ارز عادت بد برخی مسوولان اقتصادی است که تا آنجا که در توان داشتند فنر ارز را فشرده کرده‌اند و بنابر دلایلی از جمله رخدادهای اقتصادی در سطح جهانی و یا داخلی که باعث افزایش فشارهای تورمی می‌شود فنر فشرده شده پرش کرده است، گفتنی است که از سال ۵۷ تاکنون ۱۲ بار قیمت ارز ضرب در ۲ شده است.

وی در ادامه گفت: تک‌نرخی بودن برای ارز و یا به عبارتی پیرو بازار بودن ارز امر مبارکی است و در مقابل آن چندنرخی بودن باعث رانت و فساد در حوزه ارز شده و می‌شود.

سمیعی در ادامه گفت: دلیل اصلی افزایش نرخ ارز کاهش ارزش پول ملی است که در اثر تورم بالا و افزایش حجم نقدینگی رخ می‌دهد و یک دلیل دیگر آن وجود رانت است.

ادامه بررسی‌های میدانی و همچنین کارشناسی به ما نشان می‌دهد که در روزهای گذشته نرخ ارز به دلایل سیاسی و دستکاری نرخ توسط دلال‌ها شکل صعودی به خود گرفته و کم تر جنبه اقتصادی دارد.
برای بسیاری از مردم سوال است که آیا نرخ ارز بیشتر شده و خود را به رقم سی هزار تومان هم می‌رساند. پاسخ بسیاری از کارشناسان در این باره مبهم است اما معتقدند اگر نوسانات ادامه پیدا کند و نرخ دلار به ۳۰ هزار تومان برسد، این نرخ برگشت پذیر است اما نکته منفی ماجرا تاثیر شوک آور نرخ ارز بر قیمت اقلام‌های مختلف است.

هرچند عدم بازگشت ارز حاصل از صادرات از سال‌های ۹۸ هم بی تقصیر نبوده و همین موضوع به کاهش منابع ارزی در کشور نیز دامن زده است. کاهش بازارسازی بانک مرکزی در بازار و تحویل دولت دوازدهم به دولت سیزدهم هم یکی از دلایل افزایش نرخ ارز در این روزها تلقی می‌شود که هر یک به اندازه خود بر این موضوع تاثیرگذار بوده‌اند.

معرفی کابینه جدید بدون مشخص شدن رییس کل بانک مرکزی، صورت گرفته است و این نهاد همچنان با مدیریت قبلی خود روند را طی می‌کند. بازار ارز نیز مانند سایر ارگان‌ها منتظر تعیین رییس جدید بانک مرکزی بوده و عده‌ای در این بین با خرید دلارها و افزایش تقاضا در بازار، منجر به افزایش نرخ‌ها می‌شوند.