اوراق بانک مرکزی شکست خورد؟

قرار بود فروش اوراق گواهی ارزی بانک مرکزی، راهی برای کنترل بازار ارز باشد و احتمالا بانک مرکزی به موقیت این ابزار برای مدیریت بازار چشم دوخته بود. اما آمار فروش اوراق گواهی ارزی یک ماه منتشر نشد و بعد از تاخیر یک ماهه، آماری که منتشر شد ایراد داشت. نکته مهم‌تر اما این بود که این آمار از شکست ابزار بانک مرکزی حکایت دارد.

هفته گذشته بود که بانک مرکزی در سایت رسمی خود آمار فروش اوراق سکه و اوراق گواهی ارزی را بعد از بیش از یک ماه از عرضه آنها منتشر کرد.

انتشار آمار این فروش این اوراق در حالی رخ داد که بسیاری از کارشناسان بانکی، موفقیت آنها را در گرو میزان مشارکت مردم در خرید این اوراق می‌دانستند.

با این وجود، انتشار آمار فروش اوراق سکه و اوراق گواهی ارزی بی حاشیه نبود.

چرا آمار فروش اوراق ارزی تغییر کرد؟

بانک مرکزی ابتدا در اطلاعیه خود از فروش بیش از هفت میلیون برگه اوراق سکه معادل 70 هزار سکه تمام بهار آزادی و بیش از یک میلیارد و 440 میلیون دلار گواهی ارزی تا پایان روز سه شنبه 29 آذر ماه خبر داد.

اما تنها چند ساعت بعد و در حالی که بسیاری از خبرگزاری‌ها این آمار را منتشر کرده بودند، بانک مرکزی آمار فروش اوراق گواهی ارزی را تغییر داد.

به این ترتیب آمار فروش اوراق ارزی اعلام شده توسط بانک مرکزی طی چند ساعت از یک میلیارد و 440 میلیون دلار به یک میلیون و 440 هزار دلار کاهش یافت!

تغییر این آمار مهم در سکوت کامل رخ داد و بانک مرکزی هیچ‌گونه اصلاحیه‌ای درباره این موضوع منتشر نکرد. به طوری که رقم فروش اوراق گواهی ارزی همچنان در برخی از سایت‌های خبری یک میلیارد و 440 میلیون دلار ثبت شده است.

تغییر چراغ خاموش آمار توسط بانک مرکزی این شبهه را به وجود آورده است که ویرایش این آمار صرفا به دلیل درج نادرست آمار اولیه بوده یا بانک مرکزی دست به آمارسازی زده است؟

فروش اوراق سکه با گذشته قابل مقایسه نبود

یوسف کاووسی، کارشناس بانکی پس از آغاز عرضه اوراق سکه و گواهی ارزی در گفتگو با تجارت‌نیوز، موفقیت این اوراق را وابسته به اعتماد مردم و استقبال آنها از این اوراق دانست.

حالا با منتشر شدن آمار فروش اوراق مذکور، کاووسی بار دیگر با تجارت‌نیوز به گفتگو پرداخته و میزان مشارکت در خرید این اوراق را بررسی می‌کند.

کاووسی در ابتدا درباره میزان فروش اوراق سکه بانک مرکزی اظهار کرد: میزان فروش اوراق سکه بانک مرکزی با طرح‌های پیش فروش سکه در اوایل دهه 90 و سال 96 اصلا مقابل مقایسه نیست.

وی افزود: در آن طرح‌ها نزدیک به 10 میلیون سکه پیش خرید شده بود اما فروش 70 هزار سکه بوسیله این اوراق، نشان دهنده این است که استقبال خوبی از این اوراق به عمل نیامده است. اگر استقبال خوب بود باید نتیجه آن را در بازار هم می‌دیدیم.

اوراق گواهی ارزی هم شکست خورد

این کارشناس بانکی میزان استقبال از اوراق گواهی ارزی بانک مرکزی را هم ناکافی دانست و اضافه کرد: این اوراق هم در کاهش قیمت دلار موفق نبوده است.

کاووسی در پایان با تاکید بر ناموفق بودن اوراق گواهی ارزی در جذب سرمایه مردم به تجارت‌نیوز گفت: این نشان‌دهنده آن است که حجم نقدینگی در دست مردم به حدی بالاست که ده‌ها طرح مشابه هم نمی‌تواند این نقدینگی را کاهش دهد.

لازم به ذکر است که طبق اعلام بانک مرکزی، کف خرید اوراق گواهی ارزی برای هر خریدار معادل هزار دلار و سقف این مبلغ معادل چهار هزار دلار است.

با فرض اینکه هر فرد به طور میانگین، دو هزار و 500 دلار اوراق خریداری کرده، می‌توان گفت کمتر از 580 نفر در این طرح شرکت‌کرده‌اند و این رقم نشان‌دهنده استقبال ناامیدکننده از طرح بانک مرکزی است.