در صنعت نوظهور رمزارزها، اتریوم نه تنها به عنوان یک ارز دیجیتال بلکه به عنوان یک پلتفرم انقلابی که امکان ایجاد برنامههای غیرمتمرکز(DApps) را فراهم میکند و دوره جدیدی از توسعه مبتنی بر بلاکچین را تقویت کرده است.
این مقاله به پیچیدگیهای نحوه عملکرد اتریوم به عنوان یک زیرساخت قوی، توانمندسازی توسعه دهندگان و خدمت به عنوان یک تسریعکننده نوآوری در فضای غیرمتمرکز میپردازد و با خواندن آن، متوجه میشوید که چرا سرمایهگذاران بسیاری اقدام به خرید اتریوم میکنند و چشم از این ارز دیجیتال ارزشمند برنمیدارند!
آشنایی با مبانی اتریوم
در هسته خود، اتریوم یک پلتفرم بلاکچین غیرمتمرکز و منبع باز است که به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا قراردادهای هوشمند و برنامههای کاربردی را بسازند و اجرا کنند. برخلاف بیتکوین که در درجه اول به عنوان یک ارز دیجیتال همتا به همتا عمل میکند، هدف اصلی اتریوم ارائه یک پلتفرم غیرمتمرکز برای اجرای قراردادهای قابل برنامهریزی است. بنیانگذار اتریوم، ویتالیک بوترین، بلاکچینی را پیش بینی کرد که میتواند فراتر از تراکنشهای ساده باشد و یک زبان برنامه نویسی کامل تورینگ را معرفی کرد تا امکان اجرای اسکریپتهای پیچیده روی بلاکچین را فراهم کند.
قراردادهای هوشمند
همانطور که میدانید قراردادهای هوشمند قراردادهای خوداجرا هستند و شرایط توافقنامه به طور مستقیم در کد نوشته شده است. توانایی اتریوم برای پشتیبانی از قراردادهای هوشمند، آن را از سایر بلاکچینها متمایز میکند، زیرا امکان ایجاد توافقنامههای بدون نیاز به اعتماد و خودکار را بدون نیاز به واسطه فراهم میکند. قراردادهای هوشمند نیروی محرک پشت برنامههای غیرمتمرکز هستند که به توسعه دهندگان این امکان را میدهد تا راه حلهای غیرمتمرکز بیشماری از خدمات مالی و پلتفرمهای بازی گرفته تا سیستمهای مدیریت زنجیره تامین بسازند. البته بلاکچینهای دیگر به دنبال اتریوم امکان ایجاد قراردادهای هوشمند را پیادهسازی کردند اما اتریوم اولین و پیشروترین پلتفرم در این خصوص بود.
ماشین مجازی اتریوم EVM))
ماشین مجازی اتریوم یک جزء حیاتی است که امکان اجرای قراردادهای هوشمند در شبکه اتریوم را فراهم میکند. این مورد به عنوان یک محیط زمان اجرا برای این قراردادها عمل میکند و به آنها اجازه میدهد تا به طور یکنواخت در تمام نود یا گرههای شبکه اتریوم اجرا شوند. EVM ثبات و امنیت را تضمین میکند، زیرا هر گره دستورالعملهای یکسانی را به روشی مشابه اجرا میکند که منجر به یک سیستم بدون نیاز به اعتماد و مقاوم در برابر دستکاری میشود. توسعه دهندگان قراردادهای هوشمند را با استفاده از زبانهای برنامه نویسی سطح بالا مانند سالیدیتی (Solidity) مینویسند که به طور خاص برای ایجاد قراردادهای مبتنی بر اتریوم طراحی شده است. سپس این قراردادها در بایت کد -یک نمایش سطح پایین از کدی که EVM میتواند آن را درک کند- کامپایل میشوند. ماهیت غیرمتمرکز EVM تضمین میکند که به محض استقرار یا دپلوی یک قرارداد هوشمند، به بخشی از بلاکچین تغییرناپذیر تبدیل میشود و نیاز به واسطهها برای اجرا را از بین میبرد.
برنامههای غیرمتمرکز (DApp)
DAppها برنامههایی هستند که بر روی شبکههای غیرمتمرکز اجرا میشوند و اتریوم در خط مقدم ارائه زیرساخت برای توسعه آنها قرار دارد. با استفاده از قراردادهای هوشمند و بلاکچین اتریوم، توسعهدهندگان میتوانند DAppهایی ایجاد کنند که بدون یک مرجع مرکزی کار کنند و شفافیت، امنیت و مقاومت در برابر سانسور را ارائه دهند.
انعطاف پذیری اتریوم به DAppها اجازه میدهد تا صنایع مختلف را در بر گیرند. در بخش مالی، پلتفرمهای مالی غیرمتمرکز(DeFi) مانند یونی سواپ و آوه Aave)) کاربران را قادر میسازد تا بدون اتکا به واسطههای سنتی، وام دریافت کنند. سازمانهای مستقل غیرمتمرکز (DAO) از اتریوم برای فعال کردن حاکمیت غیرمتمرکز استفاده میکنند و به شرکتکنندگان اجازه میدهند در فرآیندهای تصمیمگیری نظر بدهند.
بازیها و کلکسیونها نیز با ایجاد توکنهای غیرقابل تعویض(NFT) در اتریوم جایگاه خود را پیدا کردهاند. این داراییهای دیجیتال منحصربهفرد که بهعنوان توکنهایی در بلاکچین نشان داده میشوند، مالکیت دیجیتال را متحول کردهاند و به هنرمندان، موسیقیدانان و سازندگان اجازه میدهند تا آثار خود را توکن کنند و مالکیت قابل تأیید را ایجاد کنند. همچنین این اکوسیستم هر روز در حال پیشرفت و معرفی موارد بهتر و کاربردیتر نیز میباشد.
زیرساختهای اتریوم
در این فضا توسعهدهندگان همواره در حال ساخت و بهبود این شبکه هستند و ابزارهایی در راستای توسعه بهتر ایجاد میکنند. به سادگی میتوانید به این ابزارها دسترسی داشته باشید. در این بخش به دو نمونه از این ابزارها اشاره میکنیم و توضیح کوچکی در خصوص هر یک از آنها خدمت شما ارائه میدهیم. البته که این ابزارها بخش کوچکی از صدها ابزار موجود این شبکه یعنی اتریوم هستد.
گراف
گراف (Graph) در تلاش و منابع توسعهدهندگان صرفهجویی میکند تا سرورهای خود را بسازند یا فرآیندهای طولانی را برای جستجوی دادهها با فهرستسازی و جستجوی دادهها از بلاکچینهای NEAR و EVM انجام دهند. کاربران میتوانند دادههای نقدینگی را از خدمات سابگراف ((subgraph منتشر شده مانند Sushi یا Messari استعلام بگیرند. توسعهدهندگان میتوانند سابگرافهایی را ایجاد، منتشر و توزیع کنند تا جستجوی دادههای زنجیرهای را آسانتر کنند.
آلکمی
کیت توسعه نرمافزار آلکمی ((Alchemy و APIها را برای ساخت DAppهای وب3 چند زنجیرهای و مهارتهای استفاده از آنها را از طریق ابتکار عملی شبیه به دانشگاه فراهم میکند. توسعه دهندگان میتوانند از ابزارهای رایگان برای ایجاد قراردادهای هوشمند برای موارد زیادی در بلاکچین استفاده کنند.
چالشها و مقیاسپذیری
در حالی که اتریوم در فضای بلاکچین پیشگام بوده است، با چالشهایی به ویژه در مقیاس پذیری و هزینه تراکنشها مواجه است. افزایش محبوبیت DApps، پلتفرمهای دیفای و NFT منجر به ازدحام شبکه شده است که منجر به افزایش هزینههای گس و زمان معاملات کندتر میشود. این امر جامعه اتریوم را بر آن داشته تا راه حلهای مختلف مقیاسپذیری را بررسی و پیادهسازی کند.
اتریوم 2.0، یک ارتقاء چند مرحلهای، با انتقال از یک مکانیزم اثبات کار به مکانیزم اجماع اثبات سهام و معرفی راه حلهای مقیاسپذیری دیگر، به این چالشها رسیدگی میکندولی علاوه بر اینها موارد دیگری نیز وجود دارد. بروزرسانی قرار است ظرفیت اتریوم را افزایش دهد و آن را مقیاسپذیر، امنتر و در درازمدت پایدارتر کند.
نتیجه گیری و چشم اندازهای آینده
در نتیجه، اتریوم با ارائه زیرساختی قوی برای برنامههای کاربردی و توسعهدهندگان برای نوآوری، چشمانداز بلاکچین را بهطور منحصر به فردی شکل داده است. استفاده پیشگامانه آن از قراردادهای هوشمند و EVM باعث افزایش کاربردهای غیرمتمرکز در صنایع مختلف شده است. همانطور که اتریوم با اتریوم 2.0 و سایر ارتقاءها به تکامل خود ادامه می دهد، آماده است تا به نگرانیهای مقیاس پذیری رسیدگی کند و موقعیت خود را به عنوان یک نیروی پیشرو در تمرکززدایی و نوآوری در دنیای فناوری بلاکچین مستحکم کند. البته که بنیانگذار اتریوم یعنی ویتالیک بوترین مراحل توسعه اتریوم را به تازگی آپدیت کرد که در هر مرحله ارتقاء خاصی وجود دارد.