به گزارش (Banker)، درحالی‌که تعداد متقاضیان مسکن دولتی به ۲ میلیون و ۳۳۰ هزار نفر رسیده، متولیان نهضت ملی مسکن در ۳جبهه در حال آخرین چانه‌زنی‌ها، برای بهبود شرایط خانه‌دار شدن، از مسیر تسهیلات این نهضت هستند؛ در این میان قواعد ثبت‌نام مردان مجرد بالای ۲۵ سال نیز در حال نهایی شدن است تا پس از اتمام مهلت ثبت‌نام متقاضیان خانه‌اولی در ۱۵دی‌ماه، نسبت به ثبت درخواست خود اقدام کنند.
تا اینجای کار، پرداخت تسهیلات خودمالکان نهضت ملی مسکن، بدون نیاز به خرید اوراق حق تقدم نهایی شده است و با دستور ریاست‌جمهوری، پرداخت وام روستایی نیز با شرایطی همچون بازپرداخت ۲۰ ساله، سود ۵ درصد و ضمانت سفته زنجیره‌ای ۳ نفره خواهد بود. در بخش دیگر نیز آنگونه که وزیر راه و شهرسازی می‌گوید: تلاش می‌شود امکان بازپرداخت پلکانی تسهیلات مهیا شود تا متقاضیان در سال‌های نخست مبالغ کمتری قسط بپردازند و به‌مرور زمان مبلغ آن افزایش پیدا کند.
بازپرداخت پلکانی اقساط
در شرایط عادی و بدون درنظر گرفتن یارانه‌های دولت، برای دهک‌های کم‌درآمد، دریافت‌کنندگان تسهیلات نهضت ملی باید اقساط وام خود را در طول ۱۸سال پس از اتمام ساخت مسکن پرداخت کنند.
در این وضعیت، یک متقاضی تهرانی در قبال دریافت تسهیلات ۴۵۰میلیون تومانی، با نرخ سود ۱۸درصد و با احتساب دوره ۲ساله مشارکت در ساخت و دوره بازپرداخت ۲۰ساله، درمجموع باید یک میلیارد و ۷۰میلیون تومان سود بپردازد، رقم اقساط ماهانه در این شرایط به ۷میلیون تومان می‌رسد.
اما رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی می‌گوید: در حال توافق با سازمان برنامه و بانک مرکزی هستیم تا اقساط تسهیلات نهضت ملی مسکن به‌صورت پلکانی و منطبق با توانمندی متقاضیان تعیین شود.
اگر این وعده وزیر راه محقق شود و مقتضیان مسکن دولتی قادر باشند بازپرداخت اقساط خود را به‌صورت پلکانی با ضرایب افزایش ۳، ۵و ۹درصد در سال انجام دهند، در آن صورت مبلغ اقساط وام آنها در سال‌های نخست، با شیوه پرداخت ساده، کاهش قابل‌ملاحظه‌ای پیدا می‌کند، در تهران، اقساط وام ۴۵۰میلیون تومانی از ۷میلیون تومان در شرایط عادی به ۴.۵تا ۶.۱میلیون تومان خواهد رسید و به‌مرور زمان که با رشد تورم، دریافتی و درآمد خانوارها رشد کرد، مبلغ اقساط نیز به‌صورت پلکانی افزایش می‌یابد تا اینکه در سال آخر به ۱۰تا ۱۹میلیون تومان در‌ماه می‌رسد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد مجموع سود تعلق گرفته به تسهیلات ۴۵۰میلیون تومانی نهضت ملی مسکن در تهران با احتساب نرخ سود ۱۸درصد و دوره بازپرداخت ۱۸ساله به یک میلیارد و ۷۰میلیون تومان می‌رسد اما این مبلغ درصورت بازپرداخت پلکانی با ضریب افزایش ۳درصد به یک میلیارد و ۲۷۰میلیون تومان، با ضریب ۵درصد به ۱.۴میلیارد تومان و با ضریب افزایش ۹درصد به یک میلیارد و ۸۰۰میلیون تومان خواهد رسید.
بر این اساس، در شیوه بازپرداخت پلکانی، مجموع رقمی که تسهیلات گیرنده باید به‌عنوان اصل و فرع وام پرداخت کند به‌شدت افزایش می‌یابد اما این متقاضیان بخش عمده دیون خود را در سال‌های آخر می‌پردازند که به‌واسطه روند مستمر کاهش ارزش ریال و رشد تورم، عملاً مبالغ بازپرداختی آنها قدرت خرید بالایی ندارد و بخش کمی از درآمد خانوار را شامل می‌شود.
وام خودمالکی بدون خرید اوراق
در نهضت ملی مسکن، به افراد واجد شرایطی که در سامانه «ثمن» ثبت‌نام کرده و زمین مناسب برای ساخت مسکن داشته باشند، تسهیلات بانکی پرداخت می‌شود تا بتوانند مسکن موردنیاز خود را به‌صورت خودمالکی و خویش‌فرما بسازند.
در این فرایند، افراد واجد شرایط نهضت ملی مسکن پس از ثبت‌نام در سامانه ثمن و تأیید شدن از سوی معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، برای دریافت وام به بانک معرفی می‌شوند و تسهیلات مصوب برای شهر مورد تقاضای آنها بدون نیاز به سپرده‌گذاری یا خرید اوراق خرید حق تقدم (تسه) به آنها پرداخت می‌شود.
محمود محمودزاده، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی با اشاره به اینکه ثبت‌نام خودمالکان هیچ محدودیتی وجود ندارد و در همه شهرهای کشور و همه روستاها امکان ثبت‌نام برای این دسته از متقاضیان فراهم است، می‌گوید: برای هرکسی با هر تعداد واحد مسکونی که در پروانه ساختمانی درج شده باشد، امکان ثبت‌نام و اخذ تسهیلات خودمالکی وجود دارد و کسانی که به‌صورت شخصی واحدی را می‌سازند یا برای سازندگان حرفه‌ای که پروژه‌ای احداث می‌کنند این امکان وجود دارد که با ثبت‌نام در سامانه نهضت ملی مسکن، تقاضای تسهیلات خودمالکی داشته باشند.
او تأکید می‌کند: تمام فعالان حوزه‌های ساختمانی اعم از تعاونی‌ها، سازندگان حرفه‌ای و خودمالکان که صاحب زمین هستند، می‌توانند برای ساخت یا اتمام پروژه‌های در حال اجرای خود از تسهیلات نهضت ملی مسکن استفاده کنند.
محمودزاده توضیحی در مورد سرنوشت واحدهای احداث شده به‌صورت خودمالکی یا انبوه‌سازی با تسهیلات نهضت ملی مسکن ارائه نداده اما بررسی سابقه این مورد در قانون جهش تولید مسکن و اظهارات قبلی متولیان این حوزه، نشان می‌دهد که مسکن احداث شده از این طریق، می‌تواند به‌عنوان مسکن موردنیاز خودمالک استفاده شود و واحدهای اضافی نیز با شرایطی نظیر نهضت ملی مسکن و با انتقال تسهیلات، به دیگر متقاضیان واگذار شود.
تسهیلات جذاب برای روستائیان
در نهضت ملی مسکن، برای احداث مسکن خانه‌اولی‌ها در مناطق روستایی ۲۵۰میلیون تومان تسهیلات تصویب شده است. اصل این تسهیلات نیز با نرخ سود ۱۸درصد، دوره مشارکت ۲ساله و دوره بازپرداخت ۱۸ساله خواهد بود اما با اختصاص یارانه سود دولت که دستور ریاست‌جمهوری نیز برای آن صادر شده، نرخ سود آن تا ۵درصد کاهش می‌یابد و شرایط بسیار جذابی برای احداث مسکن خودمالکی در مناطق روستایی فراهم می‌آورد.
اکبر نیکزاد، رئیس بنیاد مسکن می‌گوید: رئیس‌جمهوری دستور پرداخت وام روستایی با شرایط بازپرداخت ۲۰ ساله، سود ۵ درصد و ضمانت سفته زنجیره‌ای ۳ نفره را صادر کرده و تا هفته آینده با هماهنگی بانک مرکزی و سازمان برنامه‌وبودجه در راستای عملیاتی شدن دستور ریاست‌جمهوری بخشنامه وام مسکن روستایی به بانک‌های عامل ابلاغ می‌شود.
به گزارش همشهری، در شرایط عادی، یک متقاضی نهضت ملی مسکن در مناطق روستایی در ازای دریافت وام ۲۵۰میلیون تومانی با نرخ سود ۱۸درصد و دوره بازپرداخت ۱۸ساله باید ماهانه ۳.۹میلیون تومان قسط بپردازد و مجموع اصل‌وفرع پرداختی او در ۱۸سال به حدود ۸۴۴میلیون تومان خواهد رسید؛ اما با کاهش نرخ سود این تسهیلات به ۵درصد، قسط ماهانه متقاضی این تسهیلات نهایتاً یک‌میلیون و ۷۵۷هزار تومان خواهد بود و کل مبلغ بازپرداختی او در ۱۸سال نیز از ۳۸۰میلیون تومان فراتر نخواهد رفت.
ثبت‌نام مسکن مردان مجرد
براساس آخرین آمار معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، تاکنون ۲ میلیون و ۳۳۰ هزار و ۲۱۸ نفر در سامانه نهضت ملی مسکن (ثمن) ثبت‌نام کرده‌اند که البته تعداد متقاضیان واجد شرایط پس از پایش اطلاعات و بررسی فرم جیم آنها مشخص خواهد شد.
طبق اعلام همین معاونت، آخرین فرصت ثبت‌نام متقاضیان در نهضت ملی مسکن تا ۱۵دی‌ماه تمدید شده و احتمالاً، آنگونه که محمود محمودزاده، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی می‌گوید: این فرصت تمدید نخواهد شد؛ اما ازآنجا‌که به‌تازگی قواعدی برای ثبت‌نام از مردان مجرد بالای ۲۵سال تعیین شده، سامانه ثمن بعد از ۱۵دی برای ثبت‌نام این افراد باز خواهد شد تا با قبول شرایطی نظیر تأهل حتمی تا زمان تحویل مسکن، نسبت به ثبت تقاضای خود اقدام کنند.
البته همچنان متن پیشنهادی برای دستورالعمل ثبت‌نام مجردها نهایی نشده اما طبق اعلام معاونت مسکن وزارت راه و شهرسازی، مردان مجرد بالای ۲۵سال به‌شرط تنظیم تعهدنامه محضری برای ارائه عقدنامه در هنگام واگذاری واحد مسکونی می‌توانند بعد از ابلاغ نهایی دستورالعمل، نسبت به ثبت‌نام در طرح نهضت ملی مسکن اقدام کنند. براساس متن پیشنهادی، درصورتی‌که مجردان متقاضی مسکن دولتی، در هنگام واگذاری واحد مسکونی به تعهد ازدواج عمل نکرده باشند، قرارداد واگذاری واحد فسخ می‌شود.
البته جزئیات نحوه فسخ قرارداد در دستورالعمل نهایی مشخص خواهد شد اما فعلاً ۲ فرضیه برای این مسئله وجود دارد که براساس فرضیه اول واحد مسکونی پس از فسخ قرارداد به قیمت روز و بدون مشوق‌های نهضت ملی مسکن به متقاضی تحویل داده می‌شود و در فرضیه دوم، آورده متقاضی بعد از کسر حق فسخ به او عودت داده شده و واحد مسکونی در اختیار دولت قرار خواهد گرفت.
