بانک مرکزی به تازگی و با پایان سال 1402 آخرین گزارش سه ماهه این سال از مانده تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط شبکه بانکی را منتشر کرد.
به گزارش بنکر (Banker)، انتشار این آمار از آنجا آغاز شد که دولت و مجلس شورای اسلامی در بند ط تبصره 16 قانون بودجه سال 1402 بانک مرکزی را مکلف کردند که این آمارها را به صورت فصلی منتشر کند.
در همین راستا، تاکنون عملکرد بانک‌ها در زمینه پرداخت تسهیلات به اشخاص مرتبط با خود طی چهار مرحله گزارش شده است که البته انتشار این آمار در هر دوره با حواشی همراه بوده است.
چرا که در این بند از قانون بودجه ذکر شده که بانک مرکزی حداکثر سه هفته پس از اتمام هر فصل فرصت دارد که این آمار را به‌روزرسانی کند، با این وجود داده‌های مربوطه، در هر دوره با تاخیر بسیار و به صورت قطره‌چکانی منتشر شده است.
به نوشته تجارت نیوز، این روند در پایان سال 1402 نیز ادامه پیدا کرده است و تاکنون تنها 12 بانک و موسسه اعتباری داده‌های مربوط به سه ماهه چهارم این سال را ارائه کرده‌اند.
با این وجود تجربه نشان داده که باید در انتظار انتشار آمار بانک‌های دیگر در روزهای آتی بود.
وام 147 همتی هشت بانک به خودی‌ها
با استناد به داده‌هایی که بانک مرکزی منتشر کرده است، از میان 12 بانکی که تاکنون آمارهای مانده تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط با خود را منتشر کرده‌اند.
چهار بانک خاورمیانه، ایران و ونزوئلا، پست بانک و توسعه تعاون تسهیلاتی بیش از 50 میلیارد تومان به اشخاص مرتبط با خود پرداخت نکرده‌اند.
این در حالیست که بررسی‌ها نشان می‌دهند که هشت بانک دیگر در مجموع بیش از 147 هزار و 306 میلیارد تومان به اشخاص مرتبط با خود تسهیلات پرداخت کرده‌اند و این مبلغ به جیب خودی‌ها رفته است.
رقم مانده تسهیلات بانک‌ها به اشخاص مرتبط چقدر شد؟
بررسی آمار وام‌های اعطا شده به خودی‌ها به تفکیک بانک‌های کشور نشان می‌دهد که بیش از نیمی از این تسهیلات توسط بانک آینده پرداخت شده است.
طوری که مانده تسهیلات بانک آینده به اشخاص مرتبط با خود در پایان سال 1402 به حدود 87 هزار و 700 میلیارد تومان می‌رسد.
همچنین بانک شهر و موسسه مالی و اعتباری ملل نیز با رقم مانده تسهیلات به ترتیب 26 هزار و 700 میلیارد تومانی و 23 هزار و 880 میلیارد تومانی نیز در رده‌های بعدی جای گرفته‌اند.
بر اساس گزارش بانک مرکزی، مانده رقم تسهیلات اعطایی بانک دی در این مدت برابر با 6 هزار و 572 میلیارد تومان رقم خورده است.
همچنین این رقم برای بانک اقتصاد نوین معادل هزار و 612 میلیارد تومان ثبت شده است.
کمترین تسهیلات اعطایی به اشخاص مرتبط در این فهرست نیز به سه بانک کشاورزی، مسکن و خاورمیانه تعلق یافته که تسهیلاتی به ترتیب 529 میلیارد تومان، 209 میلیارد تومان و 116 میلیارد تومان پرداخت کرده‌اند.
اشخاص مرتبط بانک‌ها چه کسانی هستند؟
آنطور که د در آئین‌نامه تسهیلات و اشخاص مرتبط مصوب سال 1389 تعریف شده است، اشخاص مرتبط بانک‌ها افراد حقیقی و حقوقی محسوب می‌شوند که به‌واسطه مالکیت، مدیریت یا نظارت بتوانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر تصمیم‌گیری‌های بانک یا موسسه اعتباری اعمال کنترل کنند یا نفوذ قابل ملاحظه‌ای داشته باشند؛ به نحوی که بانک را تبدیل به منبع تامین مالی ترجیحی خود کنند.
افزون بر آن، مدیران بانک‌ها، حسابرس مستقل و بازرس قانونی، سهامداران حقیقی بالای یک درصد و بستگان درجه اول تا سوم آنها نیز اشخاص مرتبط به بانک به شمار می‌روند. به علاوه اشخاص حقوقی مربوط به بانک نیز در ذیل اشخاص مرتبط قرار می‌گیرند.
