تسعیر در زبان فارسی به معنای قیمتگذاری است. نرخ تسعیر ارز به این مفهوم است که برای یک ارز مبادلهای، یک عدد واحد و ثابت تعیین گردد.
به گزارش بنکر (Banker)، این اقدام به منظور تسهیل تبدیل دو واحد پولی به یکدیگر انجام میشود.
نوسانات لحظهای قیمت ارز باعث میشود که تعیین یک عدد مشخص در این زمینه دشوار گردد.
در تاریخ اول آذرماه ۱۴۰۳، بانک مرکزی در یک اطلاعیه، نرخ تسعیر ارز برای بانکها و مؤسسات اعتباری غیربانکی را برای شش ماهه نخست سال ۱۴۰۳ به شرح زیر اعلام کرد:
هر یورو معادل ۵۰۸ هزار و ۴۲۸ ریال و هر دلار آمریکا معادل ۴۵۷ هزار و ۳۷۴ ریال.
این نرخها نسبت به ارقام اعلامشده برای سال ۱۴۰۲، افزایش بیش از ۱۶ درصدی برای یورو و حدود ۱۴ درصدی برای دلار را نشان میدهد.
براساس نرخهای پیشین، هر یورو معادل ۴۳۷ هزار و ۷۳۴ ریال و هر دلار آمریکا معادل ۴۰۱ هزار و ۸۷۷ ریال بود.
این نرخها به ویژه بر روی داراییهای ارزی بانکها تأثیرگذار خواهد بود، چرا که این داراییها در صورتهای مالی باید با واحد پولی ریال محاسبه شوند.
افزایش نرخها در شش ماهه نخست سال ۱۴۰۳ به افزایش درآمدهای ارزی بانکها منجر شده است.
به همین دلیل، بانکها بهتدریج در سامانه کدال نسبت به شفافسازی آثار این تغییرات بر درآمدهای خالص یا ناخالص ارزی خود اقدام کردند.
شناسایی سود ناخالص ۳۶۰ هزار میلیارد ریالی در بانک ملت
بانک ملت، به عنوان بزرگترین دارنده داراییهای ارزی، پیش از سایر بانکها اعلام کرد که نرخهای جدید بانک مرکزی منجر به شناسایی ۳۶۰ هزار میلیارد ریال سود ناخالص میشود، که با احتساب مالیات و تعدیلات حسابرس، درآمد ارزی خالص این بانک به ۲۷۰ هزار میلیارد ریال کاهش خواهد یافت.
ردیابی درآمد خالص ۱,۹۱۵ میلیارد ریالی بانک سامان
بانک سامان نیز اعلام کرد که بر اساس نرخهای جدید، درآمد این بانک از تسعیر ارز حدود ۲,۵۵۳ میلیارد ریال برآورد میشود، که پس از کسر مالیات، درآمد خالص آن به تقریباً ۱,۹۱۵ میلیارد ریال خواهد رسید.
دستیابی بانک پارسیان به سود ناخالص ۸۴ هزار و ۵۱۴ میلیارد ریالی
بر اساس اعلام بانک پارسیان در سامانه کدال، این بانک سود ناخالص تقریبی ۸۴ هزار و ۵۱۴ میلیارد ریال از محل تسعیر داراییهای ارزی شناسایی خواهـد کرد.
شناسایی سود خالص ۳,۳۹۵ میلیارد ریالی بانک اقتصاد نوین
بانک اقتصاد نوین نیز با انتشار اطلاعیهای در سامانه کدال، بیان کرد که با اعمال نرخهای جدید، سود تسعیر ارز این بانک به تقریباً ۴,۲۴۴ میلیارد ریال میرسد و پس از کسر مالیات، سود خالص آن به حدود ۳,۳۹۵ میلیارد ریال خواهد رسید.
دسترسی بانک کارآفرین به ۳ میلیارد و ۱۵۱ میلیون ریال سود خالص
بانک کارآفرین با اشاره به داراییهای ارزی خود، اعلام کرد که نرخ تسعیر ارز اعلامی از سوی بانک مرکزی به شناسایی سود ناخالص حدود ۳ میلیارد و ۹۳۹ میلیون ریال منجر شده است، که پس از کسر مالیات، سود خالص آن به ۳ میلیارد و ۱۵۱ میلیون ریال خواهد رسید.
سود خالص ۴,۴۹۲ میلیارد ریالی بانک خاورمیانه از محل تسعیر ارز با نرخ جدید
بانک خاورمیانه نیز اعلام کرد که داراییهای ارزی این بانک معادل ۱۰۲ میلیون دلار است و با نرخهای جدید تسعیر، سود ناخالص حدود ۶,۱۳۱ میلیارد ریال را شناسایی خواهد کرد که پس از کسر مالیات و هزینه ذخیره مطالبات مشکوکالوصول، سود خالص آن به ۴,۴۹۲ میلیارد ریال خواهد رسید.
ارزیابی سود ناخالص ۱۸,۸۴۲ میلیارد ریالی در بانک شهر
بانک شهر نیز در سامانه کدال، شفافسازی کرد که نرخهای جدید تسعیر ارز منجر به شناسایی سود ناخالص تقریبی ۱۸,۸۴۲ میلیارد ریالی از داراییهای ارزی این بانک خواهد شد.
شناسایی سود و زیان بانک صادرات مستلزم تکمیل صورتهای مالی شش ماهه نخست سال است.
بانک صادرات همچنین اعلام کرده که افزایش نرخها تأثیر مثبتی بر درآمدهای این بانک خواهد داشت.
این بانک داراییهای ارزی خود را حدود ۳۷۵ میلیون یورو برآورد کرده و تأکید نموده که میزان سود شناساییشده به تکمیل فرآیند تهیه و حسابرسی صورتهای مالی نیمه اول سال وابسته است.
پس از شناسایی سود تسعیر ارز، این بانک مجدداً اطلاعات دقیقتری ارائه خواهد کرد.
برخی از بانکها از جمله بانک ایران زمین، بانک سرمایه و مؤسسه اعتباری ملل اعلام کردهاند که فاقد داراییها و بدهیهای ارزی هستند.
بنابراین تغییرات نرخ تسعیر ارز جدید تأثیری بر صورتهای مالی میاندورهای آنها نخواهد داشت.
جذابیت گروه بانکی در بازار سهام
شفافسازیهای اخیر در خصوص تأثیرات مثبت نرخ جدید تسعیر ارز بر صورتهای مالی بانکها، طی یک الی دو روز گذشته توجه فعالان بازار سهام را به سمت سهام بانکی جلب کرده و موجب تحرک مثبت در معاملات این نمادها شده است.
دلیل این توجه، این است که افزایش نرخ تسعیر منجر به افزایش خالص ارزش داراییهای بانکها میشود و این امر جذابیت قیمت سهام آنها را افزایش میدهد.
از دیگر دلایل این توجه، تأثیر مثبت این افزایش نرخ بر سودآوری بانکها و احتمال کاهش هزینه مطالبات مشکوکالوصول در برخی موارد است.
لازم به ذکر است که سود ناشی از تسعیر ارز قابل تقسیم میان سهامداران نیست و به عنوان سود انباشته بانکها محسوب میشود.
سهامداران باید در نظر داشته باشند که نرخ تسعیر ارز عموماً بهصورت سالانه از سوی بانک مرکزی اعلام میشود و در پایان سال جاری احتمالاً نرخهای جدیدی برای صورتهای مالی سالانه بانکها منتشر خواهد شد که میتواند درآمدهای ارزی آنها را افزایش دهد.
نکته مهم این است که اعداد و ارقام اعلامشده توسط بانکها بهعنوان سود، تقریبی بوده و نباید بهعنوان معیار نهایی در انتخاب سهام مورد استفاده قرار گیرد.