نحوه تخلیه حباب قیمت را در ۴ بازار

به گزارش بنکر (Banker)، طبق محاسبات در یک‌ماه گذشته بازده 4بازار پرمخاطب اقتصاد ایران با نزول همراه بوده و سرمایه‌گذاران در این بازارها بین 2 تا 17درصد نزول را تجربه کرده‌اند. البته در این میان کمترین میزان نزول مربوط به بازار مسکن و بورس بوده است. نکته مهم آنکه روند حرکت 3بازار طلا، ارز و سهام در آبان‌ماه با دو چهره متفاوت روبه‌رو بوده، به‌طوری که بورس در نیمه نخست آبان روندی نزولی را تجربه کرد اما در مقابل بازارهای ارز و طلا به اوج رسیدند و در نیمه دوم این ماه روند کاملا معکوس و با صعود بورس، نزول طلا و ارز آغاز شد.
 انتظارات تورمی در نیمه نخست سال به رشد قیمت در بازار‌ها منجر شد. با این حال گویا رسیدن تورم به اوج خود و کاهش ریسک‌های سیستماتیک در یک‌ماه گذشته، همزمان با تحولات بین‌المللی، نوار صعودی رشد بازار‌ها را قطع کرد و به نزول بازار‌ها در آبان‌ماه امسال منجر شد.
به‌زعم تحلیلگران روند صعودی قیمت‌ها در طول امسال عمدتا ناشی از تورم، انتظارات تورمی و افزایش ریسک‌های سیستماتیک بود، طبق آمار میزان تورم ماهانه در مهر‌ماه امسال به رقم بی‌سابقه 7درصد در طول یک‌ماه رسید که بالاترین میزان تورم ماهانه در 10سال گذشته (به‌جز مهر97) بود. براساس گزارش همشهری، این میزان تورم نشان می‌دهد هجوم نقدینگی به بازار‌های طلا، سکه، ارز و مسکن بی‌مورد نبوده زیرا سرمایه‌گذاران از قبل پیش‌بینی می‌کردند، نرخ تورم در حال رشد است و از قبل اثر رشد تورم را در محاسبات خود پیش‌خور کردند و برای حفظ ارزش دارایی‌هایشان سراغ تبدیل ریال به دارایی‌های دیگر رفته بودند.

حذف محرک‌ها
هرچند هنوز برخی تحلیل‌های بدبینانه از احتمال تداوم روند رشد تورم در اقتصاد ایران حکایت دارد اما گویا سرمایه‌گذاران معتقدند احتمالا آهنگ رشد از نقطه اوج خود فاصله خواهد گرفت. البته پیش‌بینی‌های بانک جهانی هم نشان می‌دهد، نه در کوتاه‌مدت بلکه در میان‌مدت یعنی تا 2سال آینده نرخ تورم ایران به 23درصد می‌رسد. این برآورد‌ها گویا در محاسبات تازه سرمایه‌گذاران لحاظ شده و به افت سرمایه‌گذاری در بازار دارایی‌ها منجر شده است.

اما این همه ماجرا نیست به‌نظر می‌رسد، بخش مهم‌تر از دلایل افت بازار‌ها در آبان‌ماه ناشی از کاهش ریسک‌های سیاسی بوده است. از مدت‌ها پیش سایه انتخابات آمریکا بر فراز بازار‌های ایران سنگینی می‌کرد، اما حالا که نتایج این انتخابات تقریبا مشخص شده و احتمال پایان سیاست فشار حد اکثری دونالد ترامپ افزایش یافته انتظار می‌رود، آرامش بیشتری بر بازار‌ها حاکم شود. کاهش تنش‌های سیاسی خود به تنهایی می‌تواند نقش زیادی در ایجاد فضای امید‌بخش بر بازار‌ها داشته باشد. 

   به‌ویژه اینکه می‌تواند به گشایش‌های سیاسی و کاهش تحریم‌ها هم منجر بشود. در آن صورت اثرات این رویداد بر بازار‌ها به‌مراتب عمیق‌تر و اثر گذار‌تر خواهد بود و به افت شدید قیمت دارایی‌ها به‌ویژه طلاو ارز منجر خواهد شد، زیرا کاهش تحریم‌ها و افزایش تجارت خارجی می‌تواند درآمد‌های ارزی ایران و به‌دنبال آن جریان ورود ارز را به کشور افزایش دهد و به افت قیمت طلا و ارز منجر شود. این موضوع ارزش دارایی‌ها را که عموما در ایران با دلار سنجیده می‌شود، کاهش می‌دهد. بورس اما شرایط متفاوتی دارد. تحلیلگران بر این باورند که درصورت کاهش تحریم‌ها بازار سهام راه خود را از سایر بازار‌ها جدا خواهد کرد و احتمالا با رشد‌های زیادی مواجه خواهد شد، زیرا کاهش تحریم‌ها به‌معنای افزایش درآمد شرکت‌های بورس است که می‌تواند موتور محرکی برای رشد شاخص‌های بورس باشد.

میزان نزول بازارها
آمارها نشان می‌دهد همه بازارهای سرمایه‌گذاری در آبان‌ماه امسال بین 2 تا 17درصد افت کرده‌اند و در این میان بازار مسکن و سهام با کمترین افت مواجه شده‌اند. این اطلاعات نشان می‌دهد قیمت هر سکه طرح جدید در آبان‌ماه امسال با 18درصد افت معادل 2میلیون‌و‌568هزار تومان افت کرده که در تاریخ معاملات سکه بی‌سابقه بوده و بیشترین افت در میان همه بازار‌ها بوده است. بعد از سکه قیمت دلار با بیشترین افت مواجه شده و در طول یک‌ماه با 10درصد افت از 29هزارو200تومان به 26هزارو150تومان رسیده است. برخی کارشناسان معتقدند، درصورتی که سیگنال‌های مثبتی از واشنگتن برای حل تنش‌های سیاسی بعد از انتخابات این کشور صادر شود قیمت دلار با افت بیشتری مواجه می‌شود.

این موضوع می‌تواند قیمت طلا و سکه را هم با افت مواجه کند. در چنین شرایطی گویا بازار ارز نیز منتظر شنیدن چنین اخباری است. اما در آبان‌ماه امسال با وجود اعتراض گسترده سهامداران، کمترین میزان افت مربوط به معاملات سهام بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد شاخص بورس در این مدت با 2.09درصد کاهش از یک میلیون و 374هزار واحد به یک‌میلیون‌و345هزار واحد در آخرین روز آبان‌ماه رسیده است. بازار مسکن نیز در این مدت وضعیت مشابهی داشته و با وجود آنکه هنوز قیمت‌های دقیق آبان‌ماه مشخص نیست برآورد‌ها و مشاهدات میدانی همشهری نشان می‌دهد در آبان‌ماه امسال میانگین قیمت هر متر آپارتمان در مناطق 22گانه تهران با 2درصد افت مواجه شده و هم‌اکنون به محدوده 26میلیون‌و200هزار تومان رسیده است.