روی خوش بازار به بازگشت دلارهای صادراتی

به گزارش بنکر (Banker)،دو سال پیش در همین روزها شاهد افزایش بی‌سابقه نرخ ارز به ویژه دلار در بازار بودیم. در آن مقطع بسیاری از سفته‌بازان با سوار بر موج اخبار غیرواقعی سعی در بی‌ثبات‌سازی بازار داشتند و بسیاری از مردم در آن شرایط با ورود به این بازار و خرید ارز، به خیال کسب سود بادآورده، به یکباره با شوک ریزش نرخ ارز مواجه شدند و سرمایه خود را از دست دادند.
هر چند در همان زمان سیاستگذار پولی و ارزی به دفعات نسبت به ریسک بالای سرمایه‌گذاری در بازار ارز هشدارهای لازم را داده بود، ولی باز هم عده‌ای فریب جوسازی‌های هیجانی کانال‌های فضای مجازی را خوردند.
اما حالا با گذشت کمتر از دو سال از آن زمان باز هم به دلایل مختلفی از جمله کاهش صادرات غیرنفتی (با توجه به محدودیت‌های کرونایی)، شاهد عدم تعادل در عرضه و تقاضا در بازار بودیم به گونه‌ای که با ورود عده‌ای نوسانگیر و سفته‌باز در معاملات پشت خطی، شاهد افزایش حباب‌گونه نرخ ارز به ویژه دلار به محدوده ۳۰ هزار تومان بودیم؛ روندی که تا هفته گذشته نیز ادامه داشت و دوباره عده‌ای از مردم بدون اطلاع از روند نرخ‌گذاری در بازار پُرریسک ارز، اقدام به خرید دلار کردند، غافل از اینکه خبرهای خوب اقتصادی از زبان رییس کل بانک مرکزی، موجی از امیدواری را به بازار ارز بازگرداند.
اخیرا همتی در این خصوص با هشدار و توصیه دوباره به مردم (یعنی توجه ویژه به ریسک بالای سرمایه‌گذاری در بازار ارز) از کاهش نسبی شاخص ارزی در روزهای پیش رو خبر داده و تاکید کرده بود نرخ‌های مطرح شده در بازار ارز واقعی نیست. نفع کشور در تقویت ارزش پول ملی است و بر همین اساس برای تعدیل نرخ ارز تلاش می‌کنیم.
آن‌گونه که رییس کل بانک مرکزی گفته است، «میانگین وزنی نرخ ارز در سامانه نیما با روند کاهشی به محدوده ۲۳ هزار تومان به ازای هر دلار رسیده است که البته تاثیر خود را به‌ تدریج در نرخ‌های بازار نشان خواهد داد.»
تاثیری که تا دومین روز هفته مشهود بود و بر اساس مشاهدات میدانی از بازار ارز، نرخ دلار نسبت به هفته گذشته، حدود دو هزار تومان کاهش داشته است. همچنین روز یکشنبه توسط بازارساز ۷۲ میلیون دلار به صورت اسکناس عرضه شد که باعث افزایش تعداد فروشنده‌ها در بازار شد. این افت قیمت حالا با بازگشت میلیاردها دلار صادراتی به چرخه اقتصادی همراه شده و بسیاری از کارشناسان ادامه این روند کاهشی را پیش‌بینی می‌کنند.
حسینعلی حاجی‌دلیگانی عضو هیات‌رییسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به اقدامات مثبت بانک مرکزی در جهت ایجاد سازوکار لازم برای بازگشت ارزهای صادراتی به اقتصاد کشور اظهار داشت: ارزهای صادراتی متعلق به بیت‌المال است و باید به طور کامل به چرخه اقتصادی کشور بازگردد.
وی تاکید کرد: در این شرایط لازم است مشوق‌های لازم برای بازگشت دلارهای صادراتی به کشور در دستور کار قرار گیرد که در این خصوص بخشی از آن بر عهده بانک مرکزی است و اگر خلأ قانونی هم در این زمینه وجود دارد، مجلس آمادگی دارد آن را تامین کند.
این نماینده مجلس با اشاره به تاثیر مثبت بازگشت ارزهای صادراتی به چرخه اقتصادی بر بازار ارز اظهار داشت: تاثیر مثبت این اقدامات در کنار بازار ارز، در همه ابعاد اقتصادی کشور قابل مشاهده خواهد بود. در زمینه‌های مختلفی همچون تولید، واردات دارو، در واردات کالاهای اساسی و همچنین در بخش تامین نهاده‌ها و… شاهد اثرات مثبت تزریق ارزهای صادراتی به اقتصاد کشور خواهیم بود.
میثم رادپور کارشناس اقتصادی نیز از فاکتورهای کاهشی نرخ ارز گفت و تاکید کرد: بخشی از افزایش قیمت‌ها در بازار دارایی‌ها منشأ غیرپولی داشته و با فرض این فاکتور و قبول این واقعیت که تورم‌های غیرپولی دوام نمی‌آورد، می‌توان پیش‌بینی روند کاهشی نرخ ارز در آینده نزدیک را داشت.
وی در این باره تاکید کرد: صحبت‌های مسوولان حکایت از بازگشت میزان درآمدهای ارزی کشور به دوران پیش از کرونا دارد که این عامل، تاثیر بسزایی در روند بازار ارز خواهد داشت. همچنین تقویت بازگشت ارزهای صادراتی به چرخه اقتصادی به عنوان عامل مثبت در سمت عرضه ارز به بازار محسوب می‌شود.
رادپور در ادامه به فاکتور بین‌المللی انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در این روزها اشاره و اظهار کرد: انتخابات آمریکا بر بازار ارز ایران تاثیرگذار است و به نوعی سایه می‌اندازد، زیرا حداقل باعث می‌شود که بخشی از تقاضایی که باعث خروج ارز از کشور می‌شد، کاهش پیدا کند. رادپور اظهار امیدواری کرد تمام این عوامل داخلی و خارجی باعث تاثیر بر روند کاهشی نرخ ارز می‌شود.
این کارشناس اقتصادی در بخش پایانی صحبت‌های خود به کاهش قدرت و زور نقدینگی جامعه اشاره کرد و افزود: برخلاف دوره‌های قبل که نقدینگی افزایش پیدا می‌کرد و به دنبال آن کالاها و خدمات گران‌تر می‌شد، این‌بار افزایش قیمت‌ها زودتر استارت خورد. ما الان نسبت نقدینگی‌مان به قیمت دلار یا به شاخص عمومی قیمت‌ها، به یکی از پایین‌ترین نسبت‌های تاریخ خود به سر می‌برد. در نتیجه در شرایط کنونی برآورد می‌شود که به دلیل کاهش زور نقدینگی، فشار از بازارهایی همچون ارز برداشته خواهد شد و بازارها در دوره کاهش قیمت قرار خواهند گرفت. این فضا با توجه به انتخابات آمریکا تا حدودی فراهم شده است.