بازارهای جهان با یک همهگیری روبهرو بودند و رنگ اکثر بازارهای جهانی قرمز شد. بازارهای سهام جهان از کشورهای شرقی نظیر ژاپن تا کشورهای غربی در اروپا و آمریکا روند کاهشی ثبت کردند.
به گزارش بنکر (Banker)، کارشناسان معتقدند که احتمالا سه عامل در روز ترس بازارها موثر بوده است.
اولین عامل این است که تصورها در رابطه با ارزش اقتصادی هوش مصنوعی تغییر کرده است.
دیدگاه خوشبینی که جایگاه هوش مصنوعی (AI) را بهویژه در صنعت تراشه بسیار مهم و با آیندهای درخشان تصور میکرد، با امیدهای غیرواقعی زیادی آمیخته است.
بزرگترین نوسانات در قیمت سهام آمریکا در مدتی محدود رخ داد که در آن پنج غول فناوری –آلفابت (گوگل)، آمازون، اپل، متا (فیسبوک) و مایکروسافت- نتایجی را منتشر کردند که سهامداران خود را بهشدت ناامید کرد.
حتی آلفابت و مایکروسافت که درآمدشان بیش از انتظارات تحلیلگران بود، یک روز پس از گزارش، شاهد کاهش قیمت سهام خود بودند.
سهامدارانی که از آمازون انتظار چنین نتایجی را نداشتند، بسیار بیشتر آسیب دیدند.
سقوط همهجانبه این سهمها نشان میدهد که سرخوشی سابق سرمایهگذاران درباره همه چیزهایی که به هوش مصنوعی مربوط است در حال تغییر است.
این تغییر ضربهای فوری به شرکتهای سازنده تراشه وارد میکند که در صورت کاهش سرمایهگذاری در هوش مصنوعی، ممکن است با تقاضایی محدود برای محصولات خود مواجه شوند.
در واقع، هفتههای اخیر باعث ترس بیشتر این شرکتها از تغییر روحیه سرمایهگذاران شده است.
در هفدهم ژوئیه، دونالد ترامپ با مطرح کردن این پیشنهاد که تایوان باید هزینه دفاع خود در برابر چین را بپردازد، سهام نیمههادیها را کاهش داد.
تایوان حدود نیمی از پیشرفتهترین تراشههای جهان را تولید میکند و بنابراین در برابر تهاجم چین آسیبپذیر است.
دولت بایدن همچنین در حال برنامهریزی برای محدود کردن صادرات تجهیزات ساخت تراشه به چین است.
با تهدید تقاضای متزلزل و بدتر شدن وضعیت ژئوپلیتیک، جای تعجب نیست که سهام تراشهها در حال سقوط هستند.
گزارش مشاغل آمریکا
همزمان با شرکتهای فناوری، درباره اقتصاد آمریکا نیز اخبار بدی به گوش میرسد. دومین عاملی که سرمایهگذاران را تحت فشار قرار میدهد همین موضوع است.
تا همین اواخر «خبر بد همان خبر خوب است» شعار بازار بود و هیچ عامل خبری نمیتوانست اثر شدیدی بر بازار از خود نشان دهد.
هر نشانهای از کند شدن رشد یا ضعیفتر شدن بازار کار برای قیمت داراییها خوب بود؛ زیرا به این معنی بود که تورم احتمالا در سطح پایین میماند و این موضوع به فدرالرزرو اجازه میداد تا نرخهای بهره را سریعتر کاهش دهد.
اما زمانی که گزارش مشاغل آمریکا در 2اوت منتشر شد، اوضاع تغییر کرد: اخبار بد اکنون واقعا اخبار بد است.
اثر تحولات ژاپن
سومین نیرویی که بازارها را تحت تاثیر قرار داده است، وضعیت ین ژاپن است. ین ژاپن در هفتههای اخیر در برابر سبدی از ارزهای تجاری با بالاتری سرعت خود در نسبت به دو دهه اخیر، تقویت شده است.
این تا حدی بهدلیل تصمیم غیرمنتظره بانک مرکزی ژاپن برای افزایش یکدهم درصدی نرخ بهره در 31ژوئیه است. نتیجه این تغییر این بوده است که ارزش ین در طول یک ماه اخیر بیش از 10درصد افزایش یافته است.
افزایش ارزش ین بهطور خودکار قیمت سهام ژاپن را کاهش داد؛ زیرا بسیاری از بزرگترین شرکتهای جهانگردی این کشور مانند هیتاچی، سونی و تویوتا درآمد خود را در خارج از کشور با استفاده از دلار به کشور، میآورند.
همزمان با افزایش قیمت ین، شاخص دلار که نمایانگر ارزش دلار است، در چند روز اخیر با کاهش روبهرو شده است.
بخشی از کاهش شاخص سهام در ژاپن ممکن است با این اثر توضیح داده شود. با این حال، اثر احتمالا مهمتر، مربوط به کاهش معاملات محبوب ژاپنیها است.
ین ژاپن پیش از این، کم ارزشگذاری شده بود و سیاست پولی بانک مرکزی ژاپن، نرخ بهره پایین بود.
ترکیب این دو امکان دریافت وام ارزان به ین، تبدیل عواید به دلار و سرمایهگذاری در اسناد خزانه را برای ژاپنیها فراهم میآورد که بسیار بیشتر از هزینه یک فعالیت تجاری است؛ اما با افزایش نرخهای بهره ژاپن و کاهش نرخهای بهره آمریکا، این معاملات جذابیت کمتری پیدا کرده است.
بدتر از آن، تقویت سریع ین هزینه دلاری برای بازپرداخت بدهی را افزایش میدهد و به معاملات آسیب میزند.
تحولات شدید چند هفته گذشته بسیاری از سرمایهگذاران را مجبور به فروش داراییهای خود کرده است که به بیثباتی در بازار سهام داخلی و جهانی میافزاید.
مانند همیشه در پایان پرتلاطم، اکنون اولین سوال این است که آیا – جایی در میان هرج و مرج – قیمت یک دارایی به اندازه کافی نوسان کرده است که آن دارایی را به کلی به خطر بیندازد.
در این زمینه، کاهش قیمت طلا و کاهش سهام بانکی، بد یمن به نظر میرسند. سوال مرتبط دیگر این است که آیا وضعیت هفتههای آینده بهتر خواهد بود یا بدتر؟
با فرض اینکه هیچ سرمایهگذار بزرگی تصور نکند که اکنون زمان فروش است و مطابق با روحیه جمعی حرکت نکند، میتوان امیدوار بود که روند بازارها تغییر کند. در غیر این صورت، اوضاع اصلا خوب نخواهد بود.