درآمدزا ترین بانک‌های بورسی کدامند؟

به گزارش بنکر (Banker)، در ۲ سال مذکور مجموع درآمدهای مشاع پست بانک ایران از میان بانک‌های مورد بررسی منفی بوده است. نکته قابل‌توجه آن است که از میان بانک‌های مورد نظر ۸ مورد غیردولتی و یک مورد دولتی بوده است. به عبارت دیگر پست بانک یا تنها بانک دولتی حاضر در لیست بررسی، دو سال پی در پی دارای مجموع درآمد مشاع منفی بوده است. همچنین صورت‌های مالی این بانک‌ها نشان می‌دهد که بانک اقتصاد نوین بیشترین رشد درآمد مشاع نسبت به سال ۱۳۹۹ را داشته است.

تفاوت درآمدهای مشاع و غیرمشاع

به صورت کلی می‌توان گفت درآمدهای غیرمشاع در بانک‌ها، مجموعه‌‌ای که از درآمدهای حاصل از کارمزد، مبادلات ارزی و سایر فعالیت‌های مشاوره‌‌ای توسط بانک‌هاست. علاوه بر این درآمدها، در گزارش‌های تفسیری صورت‌های مالی بانک‌ها درآمدهایی تحت عنوان درآمدهای مشاع وجود دارد. درآمدهای غیر مشاع به درآمدهای حاصل از کارمزد، مبادلات ارزی و سایر فعالیت‌های مشاوره‌‌ای توسط بانک‌ها گفته می‌شود.

درآمدهای ‌مشاع مربوط به تسهیلات اعطایی و سرمایه‌گذاری‌‌ها هستند. به عبارت دیگر به درآمدهای حاصل از سودی که بانک‌ها از اعطای تسهیلات دریافت می‌کنند و سود و زیان حاصل سرمایه‌گذاری بانک‌ها، درآمدهای مشاع گفته می‌شود. به صورت کلی می‌توان گفت سپرده گذاران و خود بانک در مجموع درآمدهای مشاع، سهیم هستند. به عبارت دیگر سود سپرده‌‌گذاران از این درآمد‌ها پرداخت می‌شود.

بیشترین و کمترین درآمدمشاع

بررسی صورت‌های مالی ۹ بانک نشان می‌دهد که در سال گذشته بانک ملت دارای بیشترین درآمد مشاع در میان بانک‌های مورد بررسی بوده است. پس از بانک ملت بانک‌های تجارت و صادرات نیز در رتبه دوم و سوم بیشترین درآمدهای مشاع قرار گرفته‌‌اند. جزئیات آمارهای مورد بررسی بیانگر آن است که بانک ملت با ۵۳ هزار و ۵۳۴‌میلیارد تومان درآمد، صدرنشین درآمدهای مشاع ۹ بانک بوده است. بانک تجارت در این سال دارای ۴۵‌هزار و ۱۱۰‌میلیارد تومان و بانک صادرات دارای ۴۲‌هزار و ۲۷‌هزار میلیارد تومان درآمد مشاع بوده است.

از طرفی پست بانک ایران در سال گذشته نه‌‌تنها دارای کمترین میزان درآمد مشاع بوده، بلکه درآمد مشاع این بانک در سال مورد بررسی منفی بوده است. مجموع درآمد مشاع پست بانک در سال گذشته منفی۳۶میلیارد تومان بوده است. این به آن معنی است که بانک مذکور در سال گذشته نه‌‌تنها درآمدی از محل سپره‌‌گذاری‌‌ها و سرمایه‌گذاری‌‌ها نداشته، بلکه در این زمینه دارای زیان بوده است. رتبه‌بندی مذکور در بانک‌های مورد بررسی در سال ۱۳۹۹ نیز چندان متفاوت نیست.

در این سال بانک‌های ملت، صادرات و تجارت به ترتیب دارای بیشترین درآمدهای مشاع بوده‌‌اند. درآمدهای مشاع پست بانک نیز در این سال مانند سال گذشته منفی بوده است. با وجود آنکه ترتیب درآمد بانک‌ها در این دو سال چندان متفاوت نبوده، اما به صورت کلی میزان این درآمدها به صورت چشمگیری تغییر کرده است. برای مثال بانک ملت در سال ۱۳۹۹ دارای ۳۲‌هزار و ۸۳‌میلیارد تومان بوده است. این به آن معناست که در طول یک سال بیش از ۵۰‌درصد به میزان این درآمدها افزوده شده است.  

سهم بانک از درآمدهای مشتری

از آنجا که سود سپرده‌‌گذاران از درآمدهای مشاع پرداخت می‌شود، در صورت کسر این سود از کل درآمدهای مشاع سهم بانک از درآمدهای مذکور به دست می‌‌آید. همان‌طور که ۳ بانک ملت، تجارت و صادرات دارای بیشترین درآمدهای مشاع در میان بانک‌های مورد بررسی بوده‌‌اند، بیشترین سهم مشتری و بانک از درآمدهای مشاع نیز متعلق به همین بانک‌ها بوده است.

میزان سهم بانک‌ها از درآمدهای مشاع نشان می‌دهد که بانک تجارت در سال گذشته با سهمی معادل۱۳‌هزار و ۹۳۹‌میلیارد تومان دارای بیشترین سهم بانک از درآمدهای مشاع بوده است. پس از این بانک، بانک‌‌ ملت با سهم ۱۱هزار و ۳۵۶‌میلیارد تومانی و بانک صادرات با سهم ۱۰هزار و ۶۸۶‌میلیارد تومانی دارای بیشترین سهم بانک از درآمدهای مشاع بوده‌‌اند.

در سال مورد بررسی بانک دی با سهم ۴۱۴‌میلیارد تومانی دارای کمترین سهم بانک از درآمدهای مشاع بوده است. بررسی میزان سهم بانک‌ها از درآمدها مشاع در سال ۱۳۹۹ از لحاظ بیشترین سهم متعلق به بانک‌های ملت، تجارت و صادرات بوده است. در مورد کمترین سهم بانک از درآمدهای مشاع، در سال مورد بحث پست بانک با سهم منفی ۲‌هزار و ۱۴۳‌میلیارد تومانی کمترین سهم بانک از درآمدهای مشاع را داشته‌‌اند.

هرچند میزان سهم تخصیص یافته به بانک دی از درآمدهای مشاع بر اساس صورت‌های مالی در سال ۱۳۹۹ صفر بوده است، اما سهم منفی پست بانک در این زمینه، موجب شد که پست بانک همچنان قبل از بانک دی قرار بگیرد. در سال ۱۴۰۰ بیشترین سهم بانک از کل درآمدهای مشاع، متعلق به بانک خاورمیانه با سهم ۳۲‌درصدی نسبت به درآمدهای مشاع این بانک بوده است. در سال ۱۳۹۹ نیز بانک سینا با سهم ۲۸‌درصدی بانک از درآمدهای مشاع، دارای بیشترین سهم بانک از این درآمدها بوده است.

سهم مشتری

از تفکیک درآمدهای مشاع به اجزای تشکیل دهنده این درآمد مشخص می‌شود که هر بانک به چه میزانی به سپرده‌‌گذاران خود سود پرداخت کرده است. بررسی صورت‌های مالی‌‌ ۹ بانک، که مورد بررسی قرار گرفته‌‌اند، در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ بانک‌های ملت، صادرات و تجارت به ترتیب بیشترین سود را به سپرده‌‌گذاران خود پرداخت کرده‌‌اند. در سال گذشته بانک ملت ۴۱هزار و ۱۷۷‌میلیارد تومان به سپرده‌‌گذاران خود سود پرداخت کرده است.

میزان سود پرداختی بانک صادرات و تجارت در این سال به ترتیب معادل ۳۱‌هزار و ۳۴۱‌میلیارد تومان و ۳۱‌هزار و ۱۷۱‌میلیارد تومان بوده است. همچنین در سال گذشته بانک دی کمترین میزان سهم مشتری از درآمدهای مشاع را داشته است. سهم مشتری از درآمدهای مشاع بانک دی در این سال معادل ۱۷‌هزار و ۵۹ میلیارد تومان بوده است.  

میزان رشد درآمدهای مشاع

بررسی مجموع درآمدهای مشاع بانک‌های مورد نظر بیانگر آن است که بیشترین میزان رشد این درآمدها در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ متعلق به بانک اقتصاد نوین با رشد حدود ۱۱۴‌درصدی بوده است. بانک تجارت و بانک پاسارگاد با رشد حدود ۷۰ و ۶۹‌درصدی دارای بیشترین رشد درآمدهای مشاع نسبت به سال گذشته خود بوده‌اند.

همین بررسی نشان می‌دهد که درآمدهای مشاع بانک دی در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال گذشته خود دارای رشد منفی ۱۸‌درصد بوده است. علاوه بر بانک دی، پست بانک نیز دارای رشد منفی بوده است. رشد این بانک در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال گذشته خود منفی ۱۶‌درصد بوده است.
فاطمه نصیری