تاریکخانه بیمه های تکمیلی

به گزارش بنکر (Banker)، آمار قطعی و دقیقی از تعداد افراد تحت پوشش بیمه تکمیلی در کشور وجود ندارد و دکتر حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم ، در دسترس نبودن چنین آماری را تایید می‌کند.

البته به عنوان مثال می‌دانیم که حدود دو میلیون نفر از بازنشستگان صندوق بازنشستگی کشور و افراد تبعی آن‌ها تحت پوشش بیمه تکمیلی هستند؛ اما درباره جامعه بزرگ کارمندان، کارگران و فعالان بخش خصوصی عددی در دسترس نیست، با این حال می‌توان بر اساس نظرسنجی فروردین ۱۴۰۱ ایسپا، تخمینی در این باره داشت.

طبق این نظرسنجی ۲۸.۸ درصد از افراد بالای ۱۸ سال کشور، تحت پوشش بیمه تکمیلی هستند و این یعنی از جمعیت ۸۴ میلیون و ۵۵ هزار نفری کشور (طبق گزارش دیروز مرکز آمار ایران)، حداقل ۲۴ میلیون نفر از بیمه تکمیلی استفاده می‌کنند؛ بماند که زیر ۱۸ساله‌ها را درنظر نگرفتیم و قطعا در بین آن‌ها نیز تعداد زیادی، بیمه‌شده تبعی هستند.

برآورد درآمد؛ هر ماه، ۱۲۰۰ میلیارد تومان

حالا اگر حداقل حق بیمه تکمیلی ماهانه برای هر فرد را که برای کارمندان، کارگران و بازنشستگان، مستقیما از روی فیش‌های حقوقی‌شان پرداخت می‌شود، ۵۰ هزار تومان درنظر بگیریم، می‌توان تخمین زد که بیمه‌های تکمیلی درمجموع هر ماه ۱۲۰۰ میلیارد تومان از بیمه‌شدگانشان دریافت می‌کنند؛ و این یعنی سالانه حدود ۱۵ هزار میلیارد درآمد برای بیمه‌ها از محل حق دریافتی بیمه تکمیلی.

سالانه۲۴۰۰ میلیارد تومان رسوب پرداختی های مردم

حالا فرض کنیم هر سال ۱۰۰ هزار تومان از هزینه  نسخه های این ۲۴ میلیون نفر که تحت پوشش بیمه تکمیلی است به هر دلیلی پیگیری نشود و  در حساب بیمه ها رسوب کند. با این حساب سالانه ۲۴۰۰ میلیارد تومان رسوب پول بیمه شدگان تکمیلی خواهد بود.

پرداختی بیمه ها چقدر است؟

حالا می‌رسیم به اصل ماجرا که مربوط به مبالغ پرداختی به بیمه‌شدگان تکمیلی است که اتفاقا درباره آن هم گزارش رسمی و جامعی وجود ندارد. البته در این‌جا نیز صندوقی مانند صندوق بازنشستگی کشوری آمارهایی دارد و به عنوان مثال در گزارش آنالیز آماری هزینه‌های بیمه‌های تکمیلی خود اعلام کرده است که در بازه زمانی شهریور ۹۴ تا شهریور ۹۵، عددی معادل ۳۶۴۰ میلیارد ریال به بیمه‌شدگان اصلی و ۲۶۳۲ میلیارد ریال به بیمه‌شدگان تحت تکفل پرداخت کرده است.

پژوهشکده بیمه: اگر هم گزارشی باشد، محرمانه است

اما غیر از این اطلاعات جزئی و برخی آمارهای کلی و تفکیک نشده از بیمه های عمر و تکمیلی، که در سایت های مرتبط منتشر شده، اطلاعات تفکیک شده ای درباره درآمدها و هزینه های
 بیمه های تکمیلی وجود ندارد. پیگیری ما از پژوهشکده بیمه هم با این پاسخ همراه بود که به جز سالنامه آماری صنعت بیمه که ضریب خسارت و حق بیمه ها در آن درج شده، اطلاعات خاص دیگری موجود نیست و اگر هم کار پژوهشی روی این موضوع انجام شده باشد محرمانه است.

هفت خان دریافت هزینه ها از بیمه تکمیلی

تخمین‌ها نشان می‌دهد که احتمالا میزان درآمد بیمه‌های تکمیلی از میزان پرداختی آن‌ها به بیمه‌شدگان بسیار بیشتر است و البته این موضوع از نظر اقتصادی پذیرفتنی است و حتی ایرادی هم به سودآور بودن ارائه این خدمت برای شرکت‌های بیمه وجود ندارد. اما حق داریم غصه‌دار شویم وقتی که در گوشه و کنار کشور و از زبان دوست و آشنا، بارها می‌شنویم که به‌خاطر سختی‌ها و پیچیدگی‌های دریافت هزینه‌های درمان از بیمه های تکمیلی، از پیگیری آن منصرف می‌شوند. نداشتن نسخه تایید شده پزشک، نخوردن مُهر، پر نشدن فرم مربوط، انتظارهای طولانی و…؛ این‌ها فقط برخی از دلایلی است برای این انصراف… .

سنگ اندازی در روزگار فناوری

گلایه دیگر بیمه شدگان که اغلب بازنشستگان هستند، سنگ‌اندازی‌های فراوان بیمه‌های تکمیلی برای پرداخت هزینه‌های درمان آن‌هاست؛ آن هم در روزگاری که فناوری و بسترهای مناسبی برای این کار وجود دارد. اگرچه برخی کارشناسان، بررسی دقیق پرونده‌های بیمه تکمیلی را اقدامی برای جلوگیری از برخی سوءاستفاده‌ها می دانند اما به نظر می‌رسد این سخت‌گیری‌ها، بیشتر شبیه سنگ اندازی شده است.

وزیر اسبق بهداشت: بیمه تکمیلی برای ثروتمندان است

شاید به دلیل همین مشکلات است که دکتر «مسعود پزشکیان» وزیر اسبق بهداشت و نماینده فعلی مجلس هم آبان‌ماه سال گذشته، موضعی قابل تامل درباره بیمه‌های تکمیلی گرفت و اظهار کرد: «من آن زمان هم که وزیر بهداشت بودم با بیمه تکمیلی مخالف بودم، بیمه تکمیلی برای ثروتمندان است، مسئولان و ثروتمندان هر موقع که بخواهند به هر نوع خدمت بیمه‌ای دست می‌یابند…».
 
 

معمای پیچیده نظارت بر درآمدها و هزینه های بیمه های تکمیلی

دکتر حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، در این باره به خراسان می‌گوید: ما هم درباره درست و به موقع انجام نشدن کار مردم توسط بیمه‌های تکمیلی شکایت‌هایی دریافت می‌کنیم و می‌دانیم که اشکالاتی در روند ارائه این خدمات وجود دارد.

نظارت بیمه ها روی بیمه ها!

از دکتر شهریاری درباره وضعیت نظارت بر درآمدها و هزینه‌های این بیمه‌ها هم می‌پرسم و او پاسخ می‌دهد: بعید می‌دانم نظارتی روی آن وجود داشته باشد، این بیمه‌ها معمولا بر اساس نوع قراردادهایی که با بخش‌های دولتی و خصوصی می‌بندند، خدماتشان را ارائه می‌کنند و متاسفانه به جای این که خدمت‌گیرندگان روی عملکرد این بیمه ها نظارت داشته باشند، خود سازمان‌های بیمه‌گر ناظر فعالیت آن‌ها هستند. رئیس کمیسیون بهداشت درباره امکان نظارت یک نهاد بالادستی بر بیمه‌های تکمیلی هم می‌گوید: حوزه بسیار گسترده‌ای است و به سادگی نمی‌شود چنین موضوعی را محقق کرد؛ اما راهکار قانونی پیگیری شکایت بیمه‌شدگان پیش‌بینی شده است.
جلسه با بیمه ها در آینده نزدیک
دکتر شهریاری به این نکته هم اشاره می‌کند که به زودی جلسه‌ای در کمیسیون بهداشت با بیمه مرکزی و سازمان‌های بیمه‌گر برگزار خواهیم کرد تا راهکاری برای حل مشکل مردم در دریافت هزینه‌های درمان و موضوع نظارت بر این کار بیابیم.

مصطفی عبدالهی -خراسان