استاد ابوالحسن صبا، در سال 1281 ش در تهران به دنيا آمد. وي از نوادگان فتحعلي خان صباي كاشاني، ملك الشعراي دربار فتحعلي شاه قاجار بود.
پدر ابوالحسن نيز با نام كمالالسلطنه، طبيبي هنرمند و هنردوست بود و منزلش محفل ارباب ذوق و موسيقي محسوب ميشد.
ابوالحسن صبا موسيقي را از كودكي نزد پدر و ديگر استادان اين هنر فراگرفت و به تكميل معلومات خود در اين زمينه پرداخت.
هنر استاد صبا، تنها در نوازندگي خلاصه نميشد، بلكه علاوه بر نواختن، به نقاشي، ادبيات و پرورش گل نيز علاقه بسيار داشت.
وي در طول سالهاي تحصيل در محضر استاداني همچون ميرزا عبداللَّه، درويش خان، علي اكبر شاهي و علينقي وزيري، در نواختن سه تار، كمانچه، ويولن و ضرب و… به استادي دست يافت.
صبا در 1308ش از طرف وزيري، به مديريت مدرسه صنايع ظرفيه رشت منصوب شد و تعداد زيادي از آهنگهاي محلي را جمعآوري كرد.
او سالها در اركستر موسيقي ملي، اركستر نوين راديو، اركستر شماره يك و گلهاي راديو نوازندگي كرد و هنر خود را به نمايش گذاشت.
صبا صاحب روش خاصي در نواختن ويولن بود و مكتب ويژهاي براي اين ساز بنياد نهاد.
همچنين از محضر درس او شاگردان بسياري استفاده كردند كه علي تجويدي، مهدي خالدي، روح اللَّه خالقي و حبيب اللَّه بديعي از آن جملهاند.
او با كاوش و تفحص در ابعاد و زواياي موسيقي سنتي ايران، طرحهايي نو به وجود آورد. همچنين تدوين و تأليف رديفهاي موسيقي سنتي ملي، يكي ديگر از تلاشهاي استاد بود.
علاوه بر اينها، استاد ابوالحسن صبا كتابهايي تحقيقي درباره شناسايي سازهاي ايراني و تاريخچه آنها به نگارش درآورده است كه سه دستور ويولن، سنتور و سهتار و قطعات ضربي از آن جملهاند.
صبا، در سال 1311 با یکی از شاگردان خود ازدواج کرد که حاصل این ازدواج، سه دختر به نام‌های غزاله، ژاله و رکسانا است.
او در ظهیرالدوله است
ابوالحسن صبا، 29 آذر 1336 به علت نارسایی قلبی در 55 سالگی درگذشت و در گورستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.
بعد از مرگ، بر طبق وصیت او، خانه‌اش در 29 آبان 1353، از سوی دانشکدهٔ هنرهای زیبا به موزه تبدیل شد.
صبا نخستین موسیقی‌دان ایرانی است که موزه‌ای ویژه از او (منزل شخصی صبا) تأسیس شده و به نام خود او در خیابان ظهیرالاسلام تهران واقع است.
